Trądzik noworodkowy
Zmiany skórne u dzieci zawsze budzą duży niepokój rodziców, w szczególności jeśli dotyczą noworodków lub niemowląt. Bardzo często przychodzą do mnie zaniepokojeni i zdezorientowani rodzice- bo ich dziecko ma wysypkę.
Często rodzice starają się sami wyedukować i po dogłębnej lekturze różnych portali internetowych, konsultacji z babciami, ciociami i innymi mamami, panikują jeszcze bardziej. Często też nieświadomie nakładają różne papki, kremy i mazidła, które niestety pogarszają stan skóry.
Wysypki skórne u dzieci to bardzo obszerne zagadnienie, niejednokrotnie przerastające wiedzę niejednego lekarza.
Postanowiłam więc napisać cykl postów dotyczących zmian skórnych u dzieci.
Pragnę, byś Drogi Rodzicu poznał zasady pielęgnacji skóry problematycznej swojego dziecka, byś pozyskał rzetelną wiedzę i jeśli to możliwe, mógł samodzielnie zastosować bezpieczne, odpowiednie środki, a co najważniejsze- byś nieświadomą pielęgnacją swojemu dziecku nie szkodził.
W poniższym poście omówię bardzo powszechny problem okresu noworodkowo/niemowlęcego- trądzik noworodkowy. Zachęcam do lektury.
Kogo dotyczy trądzik noworodkowy?
Trądzik noworodkowy dotyka około 20% noworodków, częściej dotyczy chłopców.
Zmiany skórne mogą być obecne już przy urodzeniu lub pojawiać się we wczesnym okresie noworodkowym.
Trądzik noworodkowy zwykle pojawia się w pierwszych tygodniach życia dziecka, niekiedy jego objawy pojawiają się około 3.-6. miesiąca życia – określany jest on wówczas jako trądzik niemowlęcy.
Trądzik noworodkowy/niemowlęcy przebiega zazwyczaj łagodnie i ustępuje samoistnie w ciągu 6–12 tygodni (rzadko utrzymuje się dłużej), z chwilą zaniku gruczołów łojowych.
Co jest przyczyną trądziku noworodkowego?
Często rodzice pytają mnie- dlaczego ich dziecko ma taką buzię, kiedy inne noworodki takie śliczne…?
Zawsze tłumaczę i uspokajam ich: trądzik noworodkowy to częsta przypadłość i na szczęście jest łagodna i ustępuje samoistnie.
Zawsze też tłumaczę co jest przyczyną tych zmian skórnych. Zrozumienie przyczyny często pomaga w akceptacji problemu i cierpliwym leczeniu:
Trądzik noworodkowy powstaje w wyniku stymulacji hormonalnej gruczołów łojowych przez hormony- androgeny.
Hormony te produkowane są przez dziecko jak i przez matkę, a przechodzą przez łożysko do dziecka podczas ciąży lub w okresie karmienia.
U noworodków i niemowląt fizjologicznym zjawiskiem jest również zwiększone wydzielanie łoju.
Intensywna produkcja łoju ustępuje stopniowo w ciągu pierwszych 6 miesięcy życia, dlatego też rzadko obserwuje się trądzik u niemowląt po tym okresie.
Często niewłaściwa pielęgnacja skóry noworodka i jej intensywne natłuszczanie olejkami- nasila zmiany o typie trądzika. Dlatego zawsze tłumaczę jak ważna jest pielęgnacja takiej skóry (o tym poniżej).
Niekiedy trądzik niemowlęcy powstaje w wyniku stosowania olejów mineralnych do pielęgnacji skóry.
Trądzik noworodkowy to nie alergia!
Bardzo często rodzice nieświadomie szukają przyczyny wysypki i rozpoznają u swojego dziecka alergię. Mamy przechodzą na restrykcyjne diety i żywią się samym ryżem i ziemniakami. Często niestety potęguje takie przekonanie, że główną przyczyną wszelkich problemów u noworodka jest dieta mamy. Dlatego pragnę stanowczo podkreślić:
Klasyczny trądzik noworodkowy nie jest objawem alergii na białko mleka krowiego, ani na inny składnik pokarmowy w diecie mamy.
Zagadnieniu wysypki alergicznej u niemowląt poświęcę kolejny post, póki co chcę zaznaczyć- trądzik, to nie alergia. Nie katujcie się Drogie Mamy restrykcyjnymi, bezzasadnymi dietami w celu leczenia trądzika u swojego noworodka.
Jak wygląda trądzik noworodkowy?
Poniżej postaram się opisać jak wygląda klasyczny trądzik noworodkowy. Spójrz też na załączone zdjęcie- przedstawia ono typowe zmiany.
Wykwity trądzikowe u noworodków zazwyczaj występują symetrycznie na twarzy: najczęściej na policzkach, brodzie, czole i powiekach.
Zmiany rzadziej występują na samym nosku, okolicy ust, a sporadycznie na karku, szyi, górnej połowie klatki piersiowej i owłosionej skórze głowy.
Zmiany przyjmują postać niezapalną (zaskórniki) lub zapalną (grudki, krostki) i mogą być na podłożu rumieniowym.
Mówiąc językiem prostym i obrazowym- są to takie małe, liczne krostki- jak to rodzice określają ”pryszczyki”.
Praktycznie nigdy nie towarzyszy im łuszczenie. Skóra na pozostałych partiach ciała jest zazwyczaj gładka i delikatna.
Jak leczymy trądzik noworodkowy?
Zawsze powtarzam rodzicom i uspokajam ich:
Trądzik noworodkowy zazwyczaj ustępuje samoistnie i nie wymaga leczenia. Czysta, przegotowana woda do przemywania skóry często jest wystarczająca.
Przy dużym nasileniu lub długim utrzymywaniu się zmian można zastosować preparaty miejscowe oparte na cynku (np. preparat Tanno-Hermal lub Vitella Zn). Sama często stosuję preparat apteczny wg. recepty oparty na cynku, talku i wodzie wapiennej.
Nasilone zmiany zapalne można potraktować preparatem z antybiotykiem, najczęściej erytomycyną (to już zawsze po konsultacji z doświadczonym pediatrą lub dermatologiem). Osobiście najczęściej w takich wypadkach stosuję erytromycynę w postaci żelu lub roztworu do stosowania na zmienioną skórę.
Zawsze też uczulam rodziców, by zaprzestali stosowania olejów mineralnych do pielęgnacji skóry zajętej trądzikiem. Wszelkie oliwki, tłuste maści i natłuszczające emolienty są przeciwwskazane.
Istnieje również teoria kolonizacji skórnej grzybem drożdżakowym Malasesia furfur u dzieci z trądzikiem noworodkowym. Dlatego w leczeniu można podjąć próbę miejscowego, łagodnego leczenia przeciwgrzybiczego (np. przemywanie delikatnym roztworem wody z szamponem Nizoral lub smarowanie cienką warstwą maści Clotrimazol).
Pragnę jeszcze raz stanowczo zaznaczyć, że nie ma związku trądziku noworodkowego z alergią na białko mleka krowiego i nie ma wskazań, by mama karmiąca piersią przechodziła na jakąkolwiek dietę eliminacyjną.
Drodzy Rodzice, mam nadzieję, że powyższy post pomógł Wam zrozumieć czym jest trądzik noworodkowy i jak można go leczyć, a raczej jak cierpliwie przeczekać ten czas w oczekiwaniu na piękną i gładką buźkę waszego Maleństwa.
Uważam, iż wiedza na temat pielęgnacji skóry zajętej trądzikiem noworodkowym powinna być przekazywana już na oddziale położnictwa, tuż po porodzie. Ja sama staram się rzetelnie edukować rodziców moich małych pacjentów, również poprzez mojego bloga.
A już wkrótce pojawi się kolejny post, w którym omówię inne, powszechne zmiany skórne okresu niemowlęcego. Już teraz gorąco zapraszam do lektury:)
I już teraz zapraszam do śledzenia moich kolejnych postów.
Zachęcam też do pozostawiania komentarzy.
Jeśli macie jakieś pomysły, sugestie co do kolejnych postów- piszcie śmiało:)
* Treści zawarte w blogu mają funkcję edukacyjną i nie mogą zastąpić osobistego kontaktu z lekarzem.